T24 Haber Merkezi
Karar müellifi Yıldıray Oğur, 2024 yılı ‘Türkiye’de Kimlikler: Din, İktisat, Siyaset’ başlıklı bir araştırma yazısını köşesine taşıdı. Sonuçlardan hareketle Türkiye’de laikliğin Cumhuriyet’ten itibaren birinci sefer bu kadar tanınan olduğuna değinen Oğur, toplumun hemfikir olmaya yaklaştığı nadir bahislerden birinin ise mülteciler olduğunu kaydetti. Oğur, “Araştırmada ‘Atatürkçülüğün daha önce ayrıştırıcı bir kimlik olarak öne çıkarken şimdi toplumun çoğunluğu (%71) tarafından sahiplenilir hale gelmiş olmasının’ altı çiziliyor.” dedi.
Toplumun hemfikir olmaya yakın olduğu seçkin hususlardan birinin mülteciler olduğunu kaydeden Oğur, “‘Türkiye’nin bugün uyguladığı göçmen siyasetini nasıl buluyorsunuz?’ sorusuna verilen yanıtlar hem çağdaşların hem de muhafazakârların bu bahiste çok olumsuz olduğunu ortaya koyuyor. Hükümeti bu bahiste olumlu bulanlar modernlerde %11, muhafazakârlarda %19. ‘Tüm göçmenlerin Türkiye’den gönderilmesi lazım’ görüşüne katılma düzeyi muhafazakârlarda %80, modernlerde %86.” tabirlerini kullandı.
Oğur’un köşe yazısının ilgili kısmı şöyle:
“Araştırmada örneklemler ikiye bölünmüş; ‘laik’ yerine ‘modern’, ‘dindar’ yerine de ‘muhafazakar’ denmiş. Buna nazaran;
‘Devlet laik olmalıdır’ görüşünü benimseme oranı; modernler’de yüzde 89 muhafazakarlarda yüzde 71,8.
Bu herhalde laikliğin Cumhuriyet tarihi boyunca Türkiye’deki en tanınan olduğu vakitlerde olduğumuzu gösteriyor.
Ama bu laiklikte devletin dinden elini çekmesi talebi pek yok.
‘Devlet din işlerine karışmamalı’ görüşünü benimseme oranı; modernlerde yüzde 67, muhafazakarlarda yüzde 51.
‘Dini daha güzel anlayabilmek, yaşamak ve hissetmek için güvenilir bir cemaate yahut tarikata bağlı olmak önemlidir’ görüşüne katılıyor musunuz?’ sorusuna yüzde 85 ‘katılmıyorum’ demiş.
Din ve ahlakın ortası da tekrar benzeri tecrübelerle açılmış.
‘Ahlâklı olmak için dindarlık gerekli’ görüşünü benimseme oranı; modernlerde yüzde 25, muhafazakarlarda yüzde 44.
‘Geleneksel değerlere dönmek, kararlı önderleri işbaşına getirmek ve ziyanlı fikirleri susturmak gerek’ görüşünü benimseme oranı; modernlerde yüzde 68,9, muhafazakarlarda yüzde 75,2.
Devletin piyasaya müdahalesi, globalleşme üzere mevzularda da toplumun çoğunluğu en azından kağıt üstünde ve fikren devletçi, yerli ve ulusal.
Küreselleşmeyle ilgili olumsuz kanaat (%42), olumlu kanaat %24.
Toplumun büyük çoğunluğu (%90) ‘fakirlere bakmanın devletin temel görevlerinden biri’ olduğunu düşünüyor.
Yine hayat pahalılığının en önemli nedenini ‘iş dünyasının aşırı kâr etmesi’ olarak görenlerin oranı modernlerde %64’ü, muhafazakârlarda %67.
Ama demokrasiden diğer bir model de önerilmiyor.
‘Demokrasi en ülkü sistemdir’ görüşünü benimseme oranı; modernlerde yüzde 76, muhafazakarlarda yüzde 68.
Eşitsizlik ile ilgili sorulara verilen karşılıklar kimlik meselelerinin hala devam ettiğini gösteriyor.
Toplumun %72’si ‘ülkede farklı etnik, dinî ve mezhep kümelerine eşit davranılsaydı daha az meseleye yol açılacağını’ düşünüyor.
‘Farklı kesitlere eşit davranılmadığını’ düşünenlerin oranı ise %74’e kadar çıkmakta.
‘Başarı için torpil gerekir’ görüşüne iştirak düzeyi; modernlerde yüzde 65, muhafazakarlarda yüzde 59.
Toplumun %63’ü de ‘Türkiye’de mahkemelerin bağımsız ve tarafsız şekilde karar vermediğini’ düşünüyor.
Toplumun hemfikir olduğu nadir bahislerden biri ise mülteciler.
‘Türkiye’nin bugün uyguladığı göçmen siyasetini nasıl buluyorsunuz?’ sorusuna verilen karşılıklar hem çağdaşların hem de muhafazakârların bu bahiste çok olumsuz olduğunu ortaya koyuyor.
Hükümeti bu mevzuda olumlu bulanlar modernlerde %11, muhafazakârlarda %19.
‘Tüm göçmenlerin Türkiye’den gönderilmesi lazım’ görüşüne katılma düzeyi muhafazakârlarda %80, modernlerde %86.
Araştırma Türkiye toplumundaki yeni trendleri görmek için çok kıymetli bir data seti sunuyor.”